Hybride concurrentiestrategie heeft de toekomst
Klanten willen een goed product, lage prijs, iets beleven en als koning bediend worden. We leven in een en/en tijdperk: ‘we want it all and we want it now’. Dat betekent dat concurreren op alleen prijs of productkwaliteit een doodlopende straat is. Organisaties moeten zoeken naar een unieke mix van concurrerende elementen. Hybride concurrentiestrategieën hebben dan ook de toekomst.
Van producten naar belevenissen
Marketingdenkers Treacy en Wiersema geven in hun klassieker ‘The Discipline of Market Leaders’ aan dat er in hoofdlijnen drie strategieën (waardedimensies) zijn op grond waarvan ondernemingen waarde kunnen creëren én concurreren.
Ze spreken over customer intimacy, operational excellence en product leadership. De auteurs stellen dat een onderneming die leidend wil zijn in haar markt, moet uitblinken in een van deze drie strategieën, terwijl de andere twee waardedimensies op orde moeten zijn en moeten voldoen aan de minimum eisen van de markt.
Treacy en Wiersema deden hun onderzoek in de jaren negentig van de vorige eeuw. Daarna zijn er twee belangrijke aanvullende strategieën ontstaan, namelijk service leadership en customer experience management. Product, prijs en kwaliteit zijn namelijk steeds minder onderscheidend in het gevecht om de klant. De keuze van de klant wordt steeds meer gemaakt op basis van zachtere aspecten zoals emotie, beleving, betrokkenheid en zijn relatie met de organisatie.
Deze ontwikkeling sluit nauw aan op wat Gilmore en Pine vijftien jaar geleden al de ‘experience economy’ noemen. Hierbij staat niet zozeer de klant zelf centraal, maar zijn belevingswereld bij het ‘consumeren’ van producten en diensten. Een voorbeeld hiervan is Philips dat samen met Douwe Egberts het Senseo koffiezetapparaat ontwikkeld heeft. Met speciale artikelen, koffierecepten en ‘genietmomenten’ proberen zij van koffiedrinken een bijzondere ervaring te maken.
Volgens experts moeten organisaties in snel tempo de beweging maken van producten en diensten (functioneel) naar services (waarde) naar experiences (emotioneel) om klanten ook in de toekomst aan zich te kunnen binden .
Strategieën voor concurrentievoordeel
Organisaties kunnen dus verschillende concurrentiestrategieën volgen. De vijf meest voorkomende concurrentiestrategieën zien er als volgt uit:
- Customer intimacy: de organisatie richt zich op het voortdurend aanpassen van het aanbod aan de wensen van de individuele klant. Belangrijk bij deze strategie is het voortdurend investeren in klantenbinding (customer loyalty), het verzamelen en toepassen van klantkennis (customer data), het sturen op klantwaarde (customer lifetime value) en doen van een gedifferentieerd aanbod op maat (mass customization).
- Operational excellence: de organisatie levert betrouwbare producten en diensten tegen concurrerende prijzen met zo weinig mogelijk ongemak voor de klant. Dit wordt gerealiseerd door het standaardiseren van producten en diensten, beperken van het assortiment, het optimaliseren van bedrijfsprocessen, het reduceren van transactiekosten en het minimaliseren van de overhead.
- Product leadership: de organisatie innoveert voortdurend op basis van onderzoek en creativiteit en brengt regelmatig nieuwe innovatieve producten en diensten op de markt. Daarbij gaat het om focus op het innoverend vermogen van de organisatie, betrekken van lead-users en andere partijen bij innovatie, flexibele productie en het verkorten van productietijden en time-to-market.
- Service leadership: de organisatie realiseert een toonaangevende positie in de markt door excellente dienstverlening. De klant wordt een unieke klantervaring geboden door optimale dienstbaarheid en een integrale benadering over alle kanalen, producten en organisatieonderdelen heen. De persoonlijke beleving van de klant wordt gebruikt om de dienstverlening te optimaliseren.
- Customer experience management: een organisatie creëert belevenissen rondom zijn merken, producten en diensten met behulp van bijzondere gebeurtenissen, entertainment en informatietechnologie. Met als doel klanten emotioneel ‘te raken’ en de betrokkenheid van klanten bij de organisatie te versterken.
Unieke waardepropositie
In de praktijk worden strategieën steeds vaker gecombineerd tot unieke value propositions. Zo investeert Apple als productleader fors in haar eigen Apple Store voor het bieden van een unieke experience en wordt Apple door kritische consumenten gedwongen om de service te verbeteren. Ikea is gestart als toonbeeld van operationeel excellence, maar creëert met haar totaal aanbod en de online community ‘Design Your Own Life’ een unieke klantervaring. Online retailers als Zappos en Coolblue zijn trendsettend als het gaat om service leadership, maar beiden leunen sterk op een lean-and-mean backoffice. Ditzelfde geldt voor Starbucks dat vooral scoort door zijn unieke merkbeleving. Rabobank investeert in operational excellence door bankfilialen te sluiten en bankzaken naar internet te verschuiven. Tegelijk investeert het in loyaliteitsprogramma’s, customized apps en de community ‘Denk Mee Met je Bank’.
Kortom, ook op het gebied van concurrentiestrategie treedt er een verschuiving op van of/of naar en/en want klanten willen het allemaal. Organisaties die daar het antwoord op weten te vinden, winnen de slag om de klant. Hybride concurrentiestrategieën hebben dan ook de toekomst.
